Cây sakê hay còn được gọi là cây bánh mì (breadfruit) là loài thực vật bản địa của các đảo phía tây Thái Bình Dương và bán đảo Mã Lai nhưng đã được trồng rộng khắp khu vực nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.
Cây sakê được trồng nhiều ở miền Tây Nam bộ, mỗi cây có thể cho tới 150 - 200 quả/năm.
Trái sakê gắn với một câu chuyện đã thành huyền thoại, được Charles Nordhoff và James Norman Hall viết thành tiểu thuyết Mutiny on the Bounty (Cuộc nổi dậy trên tàu Bounty) và được dựng thành phim hai lần.
Lần đầu phim do hãng MGM sản xuất năm 1935, Frank Lloyd đạo diễn với các ngôi sao Charles Laughton và Clark Gable. Lần sau là vào năm 1962, do hãng Metro-Goldwyn-Mayer sản xuất, Lewis Milestone đạo diễn với các diễn viên lừng danh Marlon Brando, Trevor Howard và Richard Harris.
Đó là câu chuyện về chuyến hải hành của tàu HMS Bounty vào năm 1789, khi đó thuyền trưởng William Bligh nhận sứ mệnh đến đảo Tahiti nơi trồng nhiều cây sakê, từ đó vận chuyển cây sakê đến quần đảo West Indies, gần vùng biển Caribê để sẽ trồng trong các đồn điền, cung cấp nguồn lương thực cho các nô lệ. Trên đường trở về Tahiti, các thủy thủ đã nổi dậy chiếm tàu Bounty, thả William Bligh và nhóm thủy thủ trung thành với ông xuống biển trên mấy chiếc xuồng cùng với một số lương thực và nước uống. William Bligh đã cùng với các thủy thủ vượt hơn 3.000 hải lý, tìm đến đảo Timor sau 42 ngày lênh đênh trên biển, còn số thủy thủ nổi dậy tìm nơi ẩn náu an toàn trên đảo Pitcaim, bốc chuyển toàn bộ số cây sakê lên đảo rồi thiêu rụi con tàu. Chính William Bligh trong chuyến hải hành kế tiếp đã thành công khi đem được giống sakê đến Jamaica và trồng thành những đồn điền rộng lớn.
Ngày nay, sakê trở thành một nguyên liệu căn bản để làm các món ăn truyền thống ở Jamaica, Trinidad và Grenada, đặc biệt là món salad sakê nổi tiếng. Du khách nước ngoài đến các nước vùng Caribê, vào bất kỳ nhà hàng nào cũng có món salad này trong thực đơn.
Ruột trái sakê sau khi sơ chế để làm món ăn.
Món salad sakê phổ biến ở Mỹ và các nước vùng Caribê.
Không những thế, salad sakê trộn xốt mayonnaise còn là món rau rất phổ biến ở khắp nước Mỹ vào mùa hè. Còn tại nước ta, trái sakê được các bà nội trợ, các đầu bếp nấu với sườn non, tôm tươi làm canh tương tự như nấu canh khoai tây; nấu kiểm để ăn chay hoặc tẩm bột chiên giòn làm món ăn chơi; làm bánh mè sakê; nấu chè cùng với khoai môn, khoai lang, đậu phộng, đậu đỏ, nấm mèo, nước cốt dừa ăn rất mát; và làm món salad lạ miệng.
Về mặt dinh dưỡng, trái sakê rất giàu vitamin, khoáng chất, carbonhydrat, acid amin; giúp tăng trưởng tế bào mới, chống oxy hóa, tốt cho sức khỏe tim mạch vì chứa nhiều kali; chất xơ của trái sakê còn giúp giảm cholesterol; giúp sản sinh collagen nên tốt cho da và nuôi dưỡng tóc… Có thể nói đây là một loại quả kỳ diệu, vừa là lương thực vừa là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn, lại mang nhiều dược tính.
Theo Doanhnhan+